Sa tóir ar úlla ar an uaigneas

Ní shílfeá go spreagfadh seal in úllghort álainn iaróg idir beirt


Tá úllghort beag i nDoire Thoirc ina bhfásann crann toirtiúil ar a mbíonn úlla milse dearga. Ainneoin a shláinte cheapfainn an crann seo a bheith sean, a choirt uilig brata le screamh crotail.

Cé chomh fada is atá an crann seo ann? Baile beag ar an iargúil é Doire Thoirc atá bánaithe anois. De réir an tseanchais níor chuir daoine fúthu ann go dtí aimsir an drochshaoil. An ag an am sin a cuireadh caolfhás? Cén pór úll iad na húlla?

Chuireas samplaí chuig Michael Viney. Ar dtús shíl seisean gur Irish Peach a bhí iontu ach mhol dom a dhul i dteangabháil le Seed Savers sa Scairbh i gCo. an Chláir.

Chlis orthu sin an pór a aithneachtáil ach ghealladar go gcuirfí saineolaí dá gcuid go dtí Doire Thoirc in éindí liom.

READ MORE

An té a bhí le theacht liom, ámh, d’éirigh sé geallta le cailín, agus murar fhág sé Seed Savers! De bharr giorrachan airgid ní rabhadar in ann aon duine eile a fhostú ina leaba!

Moladh dom triall ar Fheilm Bhrogdale i Kent Shasana.

“Má thig le haon duine pór na n-úll sin a áireamh, seod iad iad!”

Turas eile ar Dhoire Thoirc le sláimín úll a chur chun bealaigh. Bhí tuilleadh arís de dhíth: tuilleadh úll, duilliúr agus géaga.

“Ní féidir go bhfuil tú le t’aghaidh a thabhairt aríst eile ar áit mar sin!” a d’éagaoin mo bhean. “Cé mhéad uair cheana a raibh tú ann i mbliana?”

Ó bhí an fómhar ann agus an duilliúr ag athrú datha smaoiníos ar mo thuras nua a chur siar ar feadh trí ráithe.

Ach gur bhíog práinn mé. Cárbh fhios go mbeinn beo an tráth sin?

“Faraor, a stór, ach caithfead a dhul sula mbí sé rómhall!”

Dáiríre píre, is maith liom bualadh liom saor mar seo. Lá a chaitheamh faoin tor, mar a déarfá. Mar gur contráilte i bhfad a éiríonn cúrsaí nuair a chinneann mo bhean ar a theacht liom!

Go háirid chuig áit ar nós Dhoire Thoirc! Mar go mbíonn imfhaitíos uirthise ag taisteal ar bhóithríní cama caola sclaigeacha a mbíonn moing luachra ag cur go huaibhreach ina lár.

Nuair a chinn sí ar a theacht i mo theannta, ámh, mholas di foighid a dhéanamh i gcathair na Gaillimhe, ag déanamh dreas siopadóireachta di féin ar a socracht. Ní raibh aon mhaith dom ann.

Mar sin an gcónódh sí ar feadh achairín i gcomhluadar mo mhuintire i gCoill Bruachlán? Ní chónódh!

Fosadh ar mhullach

Bhuel, chaithfeadh sí fosadh a dhéanamh ar mhullach Thulach na nUan óna bhféadfadh sí mise a shonrú an chuid eile de mo bhealach.

Ach, no, ní raibh sí sásta leis an roghain údan ach oiread, í meáite ar a dhul an tslí ar fad go Doire Thoirc in éineacht liom.

Í ina suí ansin i suíochán tosaigh an phaisinéara, mise ag treorú an ghluaisteáin isteach is amach as na sclaigeanna chomh cneasta is a d’fhéadfainn, seabhrán na luachra ag scuabsciúradh bhun an chairr; ise ar tinneall.

Go dtí faoi dheireadh gur fhiafraigh sí díom an rabhamar ionann is ann.

“Bhfuil i bhfad eile le himeacht againn?”

“Thú ar nós páiste!” arsa mise.

“Millfear an carr!” ar sí.

Tá seangheata a bhfuil glas air ar crochadh ar sheanghallán eibhir ag béal bhaile Dhoire Thoirc agus, toisc airtríteas a bheith uirthi, mholas do mo bhean gan aon iarracht a dhéanamh ar a thíocht thairis.

Fanadh sise sa charr. Ach ní raibh aon mhaith a bheith ag caint. D’éirigh liom i dtráth í a thabhairt thar an ngeata agus ar aghaidh liom faoi dheifir faoi dhéin an úllghoirt. Gur scairt sise: “Tá mé greamaithe sa bpuiteach!”

Dheamhan aird a thugas uirthi.

“Tar ar ais!” ar sí “Nár dhúirt mé leat go bhfuil mo Wellington i ngreim sa bpuiteach?”

“Foighid ort nóiméad!” arsa mise.

“Anois tá mo chos tagtha amach as an Wellington!” ar sí.

Sciorr sí ar a tóin sa láib.

“A leithéide d’amadán!” a scread sí liom.

“Nífead ar ball thú!” arsa mise.

“A leithéide d’amadán leat!” a scread sí arís. “Bhí agam fanacht sa mbaile!”

“Cinnte!” arsa mise.

“Dheamhan a dtiocfaidh mé anseo aríst go brách!” ar sí.

“Cinnte ní thiocfair!” arsa mise.

Muid ag filleadh go cúramach ar Thulach na nUan rinne mo bhean gáire.

“Bhuel, a Phádraic,” ar sí, “is cinnte nach bhfuil do leithéide eile ann!”

“Is amadán mé!” arsa mise. “Pleidhce, pleota, asal bán!”

Sheol mé na húlla, duilliúr is eile, móide £20 de tháille, chuig Feilm Bhrogdale.

Sé seachtaine níos deireanaí fuaireas litir uathu ag rá gur theip orthu a n-aithneachtáil.